gekantelde brandweerauto

op 18 juli jongstleden kantelde een watertankwagen van de brandweer Leusden. Het was niet de eerste keer dat er een brandweerauto kantelde. De zoekopdracht "gekantelde brandweerauto" in Google levert een trieste set afbeeldingen op van gekantelde brandweerauto's, die een paar dingen gemeen hebben: het zijn bijna allemaal 2e lijns voertuigen met een hoog zwaartepunt, zoals hoogwerkers, haakarmvoertuigen en watertankwagens. Bij een bericht van een gekantelde watertankwagen in Apeldoorn, vorig jaar, staat vermeld dat de oorzaak van dat ongeval, zelfs na onderzoek van TNO, onbekend is. Wel stond in een ander bericht vermeld dat het voor de betreffende ervaren brandweerman, de eerste uitruk als chauffeur was. Al werd aan zijn rijvaardigheid niet getwijfeld.

Een hoog zwaartepunt, luchtvering waar veel van deze voertuigen mee zijn uitgerust, de stress van een prio 1, onervarenheid van de chauffeur, van alles kan bijdragen aan de oorzaak van zo'n ongeval. Daarbij komt dat voertuigen met een hoog zwaartepunt in combinatie met luchtvering extra gevaarlijk zijn omdat je met een met lucht geveerd voertuig weinig gevoel heb bij wanneer je tegen het kantelpunt aan zit. Voeg daar de onervarenheid van de chauffeur en de stress van een prio 1aan toe, en je hebt een gevaarlijke cocktail van aspecten die zomaar kunnen leiden tot zo'n ongeval. 

Laat ik het dicht bij mij zelf houden. Ik ben 25 jaar vrijwillig brandweerchauffeur geweest. Ik heb, zoals bijna alle brandweerchauffeurs doen, gereden op allerlei brandweerauto's: tankautospuiten, hulpverleningsvoertuigen, hoogwerkers, en watertankwagens. Maar een ding is zeker: Ik ben nooit een ervaren chauffeur geworden. Dat kan ook niet want het aantal kilometers wat ik in die 25 jaar heb gereden, rijdt een gemiddelde internationaal vrachtwagenchauffeur in 2 maand! Bovendien rijdt zo'n chauffeur meestal jaren op de zelfde auto. Hoeveel je dus ook oefent en hoeveel certificaten je ook haalt, je bent wel bevoegd, maar je mist toch de routine van een ervaren chauffeur. Of je dan dus ook echt bekwaam bent, is zeer de vraag. En net juist in stressvolle situaties zoals een prio 1 uitruk komt het aan op de routine, die je mist als vrijwillig brandweerchauffeur. Hiermee wil ik overigens niet suggereren dat bovengenoemde ongevallen direct te wijten zijn aan de onervarenheid van de chauffeur.

Wat ik wil opmerken is het volgende: 2e lijns voertuigen hoeven bijna nooit binnen pakweg 15 minuten ter plaatse te zijn. Misschien op een enkele hoogwerkerinzet na, maar in de regel is het dus helemaal niet nodig dat deze voertuigen met prio1 rijden. Mijn betoog is dan ook: Haal die stress weg bij die chauffeur en leer hem rustig en voorzichtig zonder prio 1 ter plaatse te gaan. Leer de chauffeur een andere manier van rijden en bijvoorbeeld zijn blauwe lampen en sirene alleen te gebruiken als het hoog nodig is. Niet om snel ergens te komen maar alleen om voorrang te vragen. Leer de chauffeur dat veilig en heel ter plaatse komen belangrijker is dan snel ter plaatse zijn. Misschien is het goed om dit aspect, naast technische onderzoeken naar de voertuigen na zo'n ongeval, ook eens onder de loep te nemen.