dinsdag 12 juli 2016

Vrijwilliger 2.0

Opeens weten we het. Opeens weten we wat de oorzaak is van de steeds verslechterende brandweerzorg in Nederland. Het zijn de vrijwilligers! Het wordt nu duidelijk. In Rotterdam-Rijnmond, in Kennemerland, noem maar op.

Arjen Littooij van de veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond voorspeld dat het einde van de brandweervrijwilliger in zicht is. De fatale brand in Hellevoetsluis in mei is de aanleiding voor deze uitspraken. Door slordigheden en misverstanden bij de vrijwilligers begon het bluswerk te laat. De vrijwilliger heeft het gedaan.

Na jarenlang de brandweerzorg in de veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond te hebben gereduceerd door bezuinigen, reorganiseren, regionaliseren, op eigen houtje rommelen met voertuigbezettingen onder het mom van innovatie en daarmee jarenlang de vrijwilliger te hebben gedemotiveerd, legt Arjen Littooij nu de verantwoordelijkheid bij die zelfde vrijwilligers en voorspeld dat voor het instituut vrijwilliger het einde in zicht is. Het bluswerk begon bij de fatale brand in Hellevoetsluis te laat. Hij zet hiermee de schijnwerper vol op de vrijwilligers. De vrijwilliger heeft het gedaan. Flink uit halen naar iemand anders en zo de aandacht af leiden van de zelf veroorzaakte problemen. Oplossingen heeft hij ook al. "In de toekomst werken we alleen maar meer met parttime brandweermensen in plaats van vrijwilligers". Dat dat niet overal gaat werken deert hem schijnbaar niet. Hij praat alleen voor zijn eigen regio. Ook oude "innovaties" (die ooit al een zachte dood waren gestorven) komen weer uit de kast en worden met onwaarheden weer op de kaart gezet. "In Amerika doen ze het ook". Dat in Amerika de brandweerorganisatie compleet anders in elkaar zit en de "Brambulance" in de verste verte niet lijkt op de Amerikaanse manier van werken weet hij schijnbaar niet.

In Kennemerland schaft brandweercommandant Frans Schippers de piketvergoedingen voor de vrijwilligers af. Vervolgens is hij verbaasd over de reacties van de vrijwilligers en verwijt hij de vrijwilligers dat zij de veiligheid van de burgers in gevaar brengen.

Hoe en waarom het besluit om de piketvergoedingen voor vrijwilligers in Kennemerland af te schaffen ook tot stand gekomen is, het management van Kennemerland verandert eenzijdig de spelregels en verwijt daarna de vrijwilligers dat zij te heftig reageren. "Ik begrijp dat de maatregelen van het afschaffen van piket niet motiverend is, maar een dergelijke reactie vind ik buitensporig" aldus Frans Schippers. Hij doet er vervolgens nog een schepje bovenop: "Ik kan deze reactie ook niet goed rijmen met de drijfveren van vrijwilligers om burgers te willen helpen en daarom bij de brandweer zijn gekomen. Je laat de burgers toch niet in de steek?" Ook hier: na jarenlang de brandweerzorg te hebben gereduceerd door bezuinigen, reorganiseren, regionaliseren, op eigen houtje rommelen met voertuigbezettingen onder het mom van innovatie en daarmee jarenlang de vrijwilliger te hebben gedemotiveerd, steekt hij dus niet de hand in eigen boezem maar speelt hij gemeen in op het sentiment, de drijfveren van de vrijwilliger, en verwijt hij de vrijwilligers dat die de burgers in de steek laten. Een behoorlijk laag bij de gronds verwijt dat je niet verwacht van een man als Frans Schippers. Ook hier: Niet hij maar de vrijwilligers hebben het gedaan.

Is het toeval? Of wordt het een tendens dat managers afgeven op de vrijwilligers? Wanneer gaan werkvloer en management eens echt met elkaar in gesprek? En naar elkaar luisteren en proberen elkaar te begrijpen? Proberen samen een oplossing te vinden? En dan niet per regio maar op landelijk niveau?
Handvatten zijn er wel. De visie op vrijwilligheid ligt al jaren bij Brandweer Nederland en de VBV op de plank. Ook is er een bijbehorend TNO rapport: “Vrijwilligers bij de brandweer: bouwstenen voor visieontwikkeling” Prachtige documenten om een nieuw soort vrijwilligerschap te ontwikkelen. Vrijwilliger 2.0? We kunnen zo beginnen.
 

2 opmerkingen:

MvTadvies zei

Jan, Compliment, goed neergezet dank. Toch wat kleine opmerkingen, Parttime/ZZP brandweerman/vrouw zou overal kunnen werken en begint bij "niet mijn brandweer maar onze brandweer" net als een bouwcombinatie onder verantwoordelijkheid van Hoofdaannemer. Van Architect, bouwkundig ingenieur, aannemer, uitvoerder, vakspecialist, werknemer, voor managers geen plaats, want dat zijn gecreëerde functies en passen zeker niet in non-profit organisatie. Zo ook directeur brandweer, wie heeft het bedacht of wie heeft het gecreëerd! Directie brandweer van het ministerie, ja daar kunnen we ons nog iets bij voorstellen maar nu de Inspectie gewoon verdomt om haar onderzoekstaak uit te voeren op specifieke voorvallen maar onder tussen landelijk onderzoek doet naar de staat van de brandweerzorg en rampenbestrijding valt de conclusie nu reeds al te trekken, het is niet op orde maar de mantel der liefde spreekt over organisatie in transitie daar moet begrip voor zijn. Hoe mis moet het nog gaan, Hellevoetsluis, Hilversum, Almere, om er een paar te noemen. En zelfs brandweer in actie toont waartoe de werkgever in staat, kosten baten, niet maatschappelijk verkoopbaar, de retoriek van de managers. Duidelijk ze liepen geen stage bij AH en of Jumbo, ze vulde geen vakken en begrijpen niets van het succes van deze firma's, met een betere dekkingsgraad dan de brandweer. In de bouw is altijd werk, net als voor de brandweer, vooraf, tijdens maar onontkoombaar na oplevering brand zal er altijd zijn, net als ongevallen, zelfs als de automatisering de voertuigbesturing over neemt. Ons vak blijft bestaan dus en mag best aan de basis uit een Hoofdaannemer bestaan, onder wiens verantwoordelijkheid de combinatie in de hulpverleningsketen kan floreren, het blijft een noodzakelijk kwaad dat beter functioneert dan op basis van kosten / baten, want dat is managers-taal die voornamelijk voor eigen gewin staat!

Unknown zei

Het is een trieste constatering dat een in vele decennia zorgvuldig opgebouwde organisatie met ontzettend veel ervaring, onder leiding van enkele "top" managers in korte tijd lijkt te kunnen worden afgebroken.
Zoals in elke organisatie moet de basis op de werkvloer liggen en niet bovenin de kantoren, zoals jullie ook al schrijven. Men is de kerstboom aan het omkeren, kijk maar op elk willekeurig incident met alle personenauto's die komen aanrijden. Staffuncties worden bij de vleet gecreëerd en men vraagt zich af hoe het komt dat de Brandweerzorg zo duur is. Niets heeft te maken met de verbetering van de brandweerzorg, maar is enkel op bezuinigingen gericht. Uiteindelijk zal de organisatie hoe dan ook, met elke stap bij de vrijwilliger vandaan, duurder worden voor de burger en geen verbetering geven. "Vroeger" regelde vrijwilligers alles zelf, inkoop, hulp van bedrijven in de buurt, sociale binding etc etc. Nu moet alles centraal ingekocht worden door "professionals", die vooral zorgen dat hun baan belangrijk is en in stand blijft. Niks binding! Niets is zo sterk als het hart van een vrijwilliger! Ik ben blij dat jullie hiervoor strijden Jan! Bedankt!