Handen af van onze Helpers

Hoewel het aantal incidenten tijdens oud en nieuw dit jaar afnam, nam het geweld tegen hulpverleners toe. Ook de brandweer ontkwam daar niet aan. In meerdere plaatsen werden brandweercollega's belaagd door relschoppers. In Utrecht, Leiden Rijswijk werden brandweerlieden bekogeld met vuurwerk. In Elim werd een brandweervoertuig van de veiligheidsregio IJsselland belaagd met vuurpijlen en knalvuurwerk en werden leuzen gescandeerd tegen de brandweerlieden. In Emmen werden brandweermensen zelfs beschoten met een vuurwerkpistool. Let wel: een vuurwerkpistool is in Nederland verboden en zeer gevaarlijk als er gericht mee geschoten wordt!

Opmerkelijk zijn de verschillende reacties en het verschil in beleving binnen de brandweer. De veiligheidsregio IJsselland geeft aan dat er aangifte gedaan wordt, maar de woordvoerder van Drenthe zegt dat zij geen aangifte doen. "Er is niet op mensen gericht en er is niemand gewond geraakt. We zien het als baldadigheid". Uit een rondgang die de VBV gedaan heeft langs andere regio's die met dit geweld te maken kregen, blijkt dat men er niet echt mee bezig is of het gebagatelliseerd wordt. Stephan Wevers, voorzitter van Brandweer Nederland verklaard: "Het is te gek voor woorden dat onze mensen met geweldsincidenten te maken krijgen en dat we de politie nodig hebben om ons werk te kunnen uitvoeren. Laten we er met z'n allen naar blijven streven om deze ontwikkeling een halt toe te roepen''. Ferme woorden... Maar wat houd dat "streven naar" dan in?

Mooi is het verhaal van Ina Hamberg, vrijwilliger in De Krim. Het laat heel mooi zien hoe de vrijwilligers midden in de eigen samenleving staan en de hoop en de wil hebben er met elkaar uit te komen. Dat is prachtig. Iedere burger zou die mentaliteit, die hoop en die wil moeten hebben. Dat is een mentaliteit die we moeten koesteren en vast houden. Maar dat kan alleen maar wanneer die vrijwilligers in bescherming genomen worden. Dat betekend dat de veiligheidsregio's hierin een taak en een verplichting hebben. Dat beschermen lukt niet met "streven naar", maar kan alleen maar met duidelijke acties. Niet met achteraf roepen: "laten we streven naar," maar duidelijke standpunten en afspraken vooraf.

Die taak begint met het duiden van het geweld door het in ieder geval te registreren zoals in het in maatregel 3 van de handreiking agressie en geweld staat en altijd aangifte er van te doen. Hiermee geeft de veiligheidsregio aan waar de grens ligt en neemt zij haar personeel in bescherming. Vooral voor vrijwilligers is het belangrijk dat niet zij zelf maar de werkgever aangifte doet. De kans is immers groot dat die vrijwilliger zo'n relschopper in eigen dorp weer tegenkomt. Hoe dat moet staat duidelijk in een werkinstructie.

Maar zoals vaker blijkt is er geen eenduidigheid te ontdekken bij de 25 veiligheidsregio's. Terwijl er al sinds 2011 een duidelijk beleid is inclusief handreikingen en werkinstructies gaan ook hier weer de verschillende veiligheidsregio's allemaal hun eigen gang. Ik zou Stephan Wevers dan ook op willen roepen zijn woorden om te zetten in daden en alle betrokken veiligheidsregio's er toe te bewegen een eenduidig signaal af te geven door het geweld te registreren, aangifte te doen en daarmee duidelijk aan te geven: "HANDEN AF VAN ONZE HELPERS".